Obserwatorium Kultury to program, w ramach którego prowadzone są wszechstronne badania naukowe w zakresie kultury i edukacji kulturalnej w Polsce, oraz działalność wydawnicza, popularyzująca wyniki tych badań oraz innych działań kulturalnych Fundacji Rokoko.
Obserwatorium Kultury realizowane przez Narodowe Centrum Kultury opublikowało pracę „Obserwatorium Kultury jako ośrodek zarządzania wiedzą” (red. M. Kisilowska, Narodowe Centrum Kultury 2005), w której działania obserwatorium kultury definiowane są następująco:
Podstawowym celem istniejących obserwatoriów i podobnych do nich placówek jest gromadzenie, przetwarzanie i udostępnianie informacji o funkcjonowaniu sektora kultury i sztuki w określonym regionie, w którym działa dana instytucja. Z tym celem ściśle wiążą się pozostałe: umożliwianie podejmowania decyzji związanych z planowaniem i realizacją polityki kulturalnej na różnych szczeblach, a także ułatwianie zarządzania placówkami kultury zarówno publicznymi, jak i państwowymi. To ostatnie staje się możliwe dzięki zarządzaniu wiedzą niezbędną do poprawy efektywności funkcjonowania kultury i jej rozwoju, w sensie organizacyjnym i twórczym [str. 6].
Jednocześnie w publikacji zasugerowano, że pojęcie „obserwatorium” w zbyt dużym stopniu sugeruje bierność jednostki badawczej i zaproponowano przekwalifikowanie – terminologiczne bądź organizacyjne – w kierunku „laboratorium”. Fundacja Rokoko wychodzi naprzeciw procesom odbywającym się w instytucjach i organizacjach kultury, wdrażając w życie zarówno program Obserwatorium, jak i Laboratorium Kultury. Ich kompetencje – badawcze oraz edukacyjne – traktujemy jako komplementarne. Dodatkowo widzimy potrzebę stworzenia środowiska kultury uczestnictwa, aby osiągnięcia działania badawczego i edukacyjnego miały swoje zakorzenienie w praktykach i doświadczeniu ludzi, co zainspirowało program Eksperymentarium Kultury, nastawionego na działania animacyjne, warsztatowe i eksperymentalne.
